استاد برجسته تفسیر حوزه ضمن تبیین اعتقاد به اصل رجعت به عنوان ضروری مذهب تشیع به مسئله حق‌پذیری اشاره کرد و گفت: طلاب باید روحیه حق‌پذیری را از همان اول تحصیل در خود تقویت کنند.

آیت‌الله رضا استادی، عضو شورای عالی حوزه علمیه شامگاه دوشنبه۲۰ اردیبهشت ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه مومنون به تفسیر آیات ۶۹ به بعد پرداخت و گفت: اگر کسانی می‌خواستند اسلام را قبول نکنند چند بهانه می‌آوردند یکی اینکه قرآن را ندیده‌اند و قرآن برای آنان مفهوم نبوده که این بهانه درستی نیست؛ حرف دومشان این بود که آیا آمدن دین، تازگی داشت یا در طول تاریخ بوده که همه می‌دانند سابقه داشته است.

وی افزود: بهانه دیگر آنان این بود که ما پیامبر را نمی‌شناسیم در حالی که سال ها پیامبر در میان آنان زندگی کرده بود و با خصوصیات او آشنا بودند؛ بهانه دیگر آنان مجنون بودن بود که این هم حرف باطلی است زیرا کسی که مجنون است نمی‌تواند چنین آیات و کلماتی بیاورد و بهانه پنجم آنان این بود که ایشان دنبال مزد و مادیات است که قرآن با صراحت آن را رد کرده است پس معلوم است که اینها نمی‌خواهند حرف پیامبر را قبول کنند و زیر بار آن بروند.

استادی تصریح کرد: به همین دلیل اگر خداوند بخواهد دین تابع خواسته مردم باشد، زمین و آسمان زیر و رو می‌شود. بنابراین حرف اصلی این است که ای پیامبر(ص) تو آنان را به راه است هدایت می کنی ولی اینها به معاد ایمان نمی‌آورند.

استاد تفسیر حوزه با اشاره به آیه ۷۴ این سوره گفت: واژه «ناکبون» در این آیه به معنای عدول است یعنی پیامبر مردم را به حق دعوت می‌کند و حق هم یکی بیشتر نیست و اینها نمی‌پذیرند.

رد پلورالیزم دینی

استاد تفسیر حوزه ادامه داد: اینکه برخی می‌گویند صراط مستقیم می‌تواند بیشتر از یکی باشد، حرف نادرستی ،است زیرا ما مثلا در احکام مانند احکام نماز جمعه و دیگر احکام اختلافاتی داریم، ولی حرف درست و حق یکی بیشتر نیست که هم مقلد و هم مجتهد اگر تفسیر نکرده باشد در این مسئله معذور است و این حرف در اعتقادات هم درست است با این تفاوت که در اینجا یکی بیشتر درست و حق نیست و باید همین یک حرف را هم قبول کرد.

وی افزود: اینکه آیا خداوند عالم به جزئیات است یا نیست، از دید ما مسلم هست و همین حرف درست است و نمی‌توان گفت هر دو درست است و نمی‌توان این مسئله را به راه‌های متعدد یک خانه تشبیه کرد.

عضو شورای عالی حوزه علمیه عنوان کرد: اگر انسان در اعتقادات و اخلاقش حق را تشخیص دهد و دنبال آن باشد به حق رسیده است زیرا نمی‌تواند دو چیز متناقضی حق باشد و هر دو درست باشد و برداشت‌های شاذی که گاهی ارایه می‌شود مغالطه است.

استاد حوزه علمیه عنوان کرد: اگر بگوییم علی مع الحق و الحق مع علی در این صورت هیچ تردیدی نیست که تبعیت از امام علی(ع) انسان را به حق می‌رساند و یا اگر بگوییم رسول خدا مردم را به حق دعوت می کند این حق همان صراط مستقیم است و حق و صراط مستقیم دو چیز متفاوت نست.

وی ادامه داد: مصداق شدیدا زشت و زننده عدم تبعیت از حق آن این است که انسان بفهمد سخن پیامبر و دینی حق است و قبول نکند اما مصادیق ضعیفی هم دارد که ممکن است ما هم به آن مبتلا باشیم.

وی افزود: ممکن است یک طلبه در مباحث اعتقادی حق را بفهمد ولی قبول نکند که متاسفانه خیلی هم مورد ابتلا هست؛ اینکه گفته می‌شود حق‌پذیری را تقویت کنید برای همین است زیرا ممکن است روزی به اعتقادات انسان هم برگردد و انسان در این مباحث هم پافشاری بیخودی داشته باشد و هم خود و دیگران را گمراه کند.

استادی تصریح کرد: حق‌ناپذیری بسیار خطرناک است و از همین جزئیات مباحث طلبگی و ارتباط با خانواده و همسر و پدر و ... و اولیات زندگی شروع می‌شود و انسان می‌فهمد مطلبی حق است و نمی‌خواهد با آن برخورد داشته باشد.

وی افزود: این فرد ممکن است مجتهد شود و فتوای اشتباهی هم بدهد و خودش متوجه شود که اشتباه کرده است ولی به علت نبودن روحیه حق‌پذیری، اعلام اشتباه برای او سخت می‌شود.

تقویت روحیه حق‌پذیری

وی تاکید کرد: طلاب باید حق‌پذیری را در مباحث خود تمرین کنند و اگر مطلبی را در کلاس و جلسه اشتباه کردند تصریح کنند که اشتباه کرده اند و البته کسانی که حق‌پذیر باشند تصادفا میان مردم جلوه بیشتری پیدا می کنند برخلاف جلوات نفسانی که شیطان برای انسان ایجاد می‌کند.

آیت‌الله استادی عنوان کرد: میان ایمان به خدا و ایمان به قیامت فرق است و ایمان تنها به خدا مشکل انسان را حل نمی‌کند و حتما اعتقاد به قیامت ملاک دینداری است وگرنه بت پرستان هم خدا را قبول دارند اما بحث بر سر قیامت است.

استاد برجسته تفسیر حوزه ادامه داد: مبنای دین بر این است که انسان بعد از این دنیا زندگی و سعادت و شقاوت دیگری دارد و تکلیف در بطن این اعتقاد خوابیده است وگرنه معتقد به توحید باشیم و عمل نداشته باشیم فایده‌ای ندارد و دین با معاد مفهوم پیدا می‌کند.

وی افزود: سرانجام این کفار هم عذاب دنیوی و هم عذاب اخروی ست و در همین دنیا به عذاب‌هایی مانند قحطی مبتلا می‌شوند و این عذاب برای بیدارکردن آنهاست ولی باز هم بیدار نمی‌شوند بنابراین توقع نداشته باشند که ما به ایشان رحم کنیم زیرا رحمت خدا هم بر آنان وارد شد ولی باز هم لجاجت می‌کنند.

استاد تفسیر حوزه اظهار کرد: علامه طباطبایی در اینجا سؤالی مطرح کرده که ممکن است بگویند امکان ندارد کسی مبتلا به عذاب شود و دستش به سمت خدا دراز نشود؛ ایشان خود پاسخ می فرماید مراد از این عذاب، عذاب خفیف است و این افراد هنوز دل به عوامل مادی و اسباب مادی دارند.

یاد دادن آسان دین
استادی اظهار کرد: وقتی منبر می‌روید دنبال ادله فلسفی و تسلسل و دور و ... نباشید زیرا مردم متوجه این مباحث نمی‌شوند و حتی بعضی موقع خود گوینده نیز متوجه نمی‌شود به همین دلیل قرآن بر نظم عالم خیلی تاکید کرده است زیرا مردم بهتر از این مسیر دیندار می‌شوند و خوب است اعتقادات را از قرآن و روایات بگوییم.

عضو شورای عالی حوزه افزود: تعدادی از طلاب و فضلا از حوزه به دانشگاه رفتند ولی چون دنبال استدلال فلسفی و ... بودند موفق نبودند زیرا می‌خواستند عرض اندامی بکنند به همین دلیل آن‌ها را پس زدند در حالی که باید از راه قرآن برای مجاب کردن دانشجویان و مردم وارد شویم.

وی با اشاره به تفسیر قمی بیان کرد: این تفسیر روایات خوبی دارد ولی روایاتی هم دارد که قابل نقل نیست؛ اگرچه گفته اند معتبر است و در اعتبار آن حرفی نیست ولی باید متوجه باشیم حرف‌هایی دارد که قابل نقل نیست.

پیامبر و ائمه(ع) مصداق بارز حق

استادی تصریح کرد: در این تفسیر هم تاکید کرده است کسانی که از خشیت پروردگار مشفقون هستند دنبال اطاعت از اوامر الهی هستند و مصداق بارز حق پیامبر و امام علی(ع) هستند لذا انسان با وجود اطاعت باید خوف و رجا به یک میزان داشته باشد و نه این بر آن و نه آن بر این برتری داشته باشد.

وی با بیان اینکه قرآن ظاهر و باطنی دارد و پیامبر و امام علی بطن قرآن هستند تاکید کرد: در تفسیر قمی آمده است که ائمه(ع) مصداق حق و صراط مستقیم هستند.

رجعت

استادی با اشاره به بحث رجعت بیان کرد: برخی کارها مانند وجوب نماز صبح ضروری دین است اما رجعت از ضروریات مذهب شیعه است که دیگران قبول ندارند ولی توجه داشته باشیم اصل این یک مسئله است ولی کیفیت آن چیز دیگری است بنابراین باید به اصل رجعت براساس اعتقاد شیعه معتقد باشیم ولی اینکه چند نفر می‌آیند و چد سال حکومت خواهند داشت و ... مسلم نیست؛ بنابراین ادله کافی برای اصل آن هست ولی برای کیفیت آن اگر ادله قوی باشد می‌پذیریم ولی اگر نبود می‌گوییم ما طبق واقع به آن اعتقاد داریم.

آیت الله استادی تصریح کرد: راجع به علم امام هم همین طور است برخی می‌گویند امام همه چیز را از اول تا آخر عالم می‌داند و برخی می‌گویند علم امام هرقدر که به هدایت بشر وابسته است می‌داند و غیر آن نیازی ندارد بنابراین بگوییم هر چه واقع است ما آن را قبول داریم.

بازتاب خبر در رسانه ها :

خبرگزاری ایکنا

------------------------

روزنامه جمهوری اسلامی